Het gebiedsteam is in de wijken en dorpen zelf actief en voor de inwoners herkenbaar. Voor vragen of lichte vormen van hulp en ondersteuning weten zij bij wie ze terecht kunnen. Inwoners worden snel geholpen. De inwoner die niet op eigen kracht of met behulp van zijn omgeving een oplossing kan vinden, ondersteunen we met een (maatwerk) oplossing. Daarbij stimuleren we de inzet van vrijwilligers en mantelzorgers. Daarnaast stimuleren we mensen mee te doen aan de samenleving door werk, scholing, vrijwilligerswerk of dagbesteding.
Jeugd
Wat willen we bereiken?
Ieder kind en iedere jongere groeit op in een veilige en gezonde omgeving. Ze krijgen de kans om zich zo optimaal mogelijk te ontwikkelen tot zelfredzame en zelfbewuste (jong)volwassenen. Hiermee vergroten we de groep jongeren en hun ouders die in staat is het leven positief in te vullen, zelfstandig en/of samen met hun omgeving. We doen dit samen met jeugdigen, ouders en maatschappelijke partners. Waar nodig ondersteunen we jongeren en/of hun ouders/opvoeders: preventie dichtbij, zware zorg als dat gewenst is. Prioriteit ligt bij preventie waardoor zware zorg minder nodig is. Daar waar zware zorg op zijn plaats is, wordt deze zorg snel ingezet. Binnen het Passend Onderwijs krijgt een kind een aanbod dat bij hem of haar past.
Beleidsindicatoren | Waarde | Eenheid | Jaartal |
Verwijzingen Halt | 59,1 | Aantal per 10.000 jongeren | 2014 |
Harde kern jongeren | 0,3 | Aantal per 10.000 inwoners | 2014 |
Jongeren met een delict voor de rechter | 1,63% | % 12 t/m 21 jarigen | 2012 |
Kinderen in uitkeringsgezin | 3,93% | % kinderen tot 18 jaar | 2012 |
Achterstandsleerlingen | 8,23% | % 4 t/m 12 jarigen | 2012 |
Werkloze jongeren | 1,52% | % 16 t/m 22 jarigen | 2012 |
Jongeren met jeugdhulp | 11,30% | % van alle jongeren tot 18 jaar | 2015 |
Jongeren met jeugdbescherming | 1,40% | % van alle jongeren tot 18 jaar | 2015 |
Jongeren met jeugdreclassering | 0,20% | % van alle jongeren van 12 tot 23 jaar | 2015 |
Bron: www.waarstaatjegemeente.nl (klik op de link) | |||
NB. Peildatum 1 september 2016 | |||
Wat gaan we daarvoor doen?
We ondersteunen de pedagogische civil society door netwerken in de buurten te stimuleren en zetten in op preventie. Ook investeren we in kortere lijnen tussen de gemeenschap en de algemene jeugdvoorzieningen, zoals basisscholen en sportverenigingen. De Gebiedsteams zijn de spil in dit lokale netwerk; zij zijn als het ware de ‘ogen en oren’ in de buurt. Met het onderwijsveld hebben we goede afspraken over het Passend Onderwijs gemaakt. De komende periode worden deze afspraken gemonitord en, waar nodig, bijgesteld.
Wat merkt de inwoner ervan?
We regelen lokaal wat lokaal kan en regionaal/provinciaal wat moet, zoals het Advies en Meldpunt Kindermishandeling. Hulp en ondersteuning zijn dicht bij de inwoners georganiseerd. De Gebiedsteams zijn in de wijken en dorpen zelf actief en voor de inwoners herkenbaar. Voor vragen of lichte vormen van hulp en ondersteuning weten zij bij wie ze terecht kunnen. Inwoners worden snel geholpen. Zwaardere vormen van Jeugdhulp worden via het Gebiedsteam ingezet waar nodig. Er is betere coördinatie van zorg en er zijn minder verschillende hulpverleners in een gezin. In gevallen waarbij verschillende hulpverleners actief betrokken zijn, voert een medewerker van het Gebiedsteam de regie. Deze regisseur zorgt voor goede onderlinge afstemming en stemt samen met de inwoner de inzet af.
Wat mag het kosten?
Op dit moment is nog niet helder hoe het nieuwe verdeelmodel dat in 2016 is geïntroduceerd eruit ziet. We gaan door met de transformatie waarbij kwaliteit voorop staat zonder de betaalbaarheid uit het oog te verliezen.
Beleidskaders
Het visiedocument Zorg voor de Jeugd Fryslân (april 2013)
Het Regionaal Transitiearrangement (RTA) Fryslân (november 2013)
Toekomstvisie van het basisonderwijs in Ooststellingwerf (december 2013)
Omvormingsplan Transitie Jeugdzorg Fryslân (februari 2014)
Lokaal Jeugdbeleid 2014-2017 (mei 2014)
3 D’s – Contouren notitie gebiedsteams (juli 2014)
Beleidsplan ‘Hart voor de jeugd’ 2015-2018 (augustus 2014)
Verordening ‘Hart voor de jeugd Ooststellingwerf’ 2015 (september 2014)
Het samenwerkingsverband Sociaal Domein Friesland (SDF) is aangegaan naar aanleiding van de decentralisatie van een aantal zorgtaken van overheidstaken naar gemeentelijke taken per 1 januari 2015. Doordat de gemeente Ooststellingwerf en de andere gemeentes nog niet de beschikking hadden over de kennis op het gebied van contractbeheer en administratieve verwerking over deze zorgtaken, is besloten om hier een Gemeenschappelijk regeling voor op te richten. Het algemene doel van de regeling is om bovenlokale (specialistische) zorg en ondersteuning te leveren voor inwoners van Ooststellingwerf en andere gemeentes.
Een risico voor deze samenwerking is dat de informatie met betrekking tot de zorgkosten, aantallen en zwaarte van de zorg niet te allen tijde relevant is. Dit risico beperken we door op aanwezige informatie vanuit beschikkingen analyses uit te voeren. De financiële risico’s voor de samenwerking zijn beperkt. De uitvoeringskosten voor het SDF worden door de gemeentes op basis van een aantal vastgestelde uitgangspunten vergoed. De zorgkosten worden per gemeente voor de inwoners van hun eigen gemeente bekostigd.
Binnen de regeling vinden diverse periodieke overleggen plaats op ambtelijk en bestuurlijk niveau.
Binnen Veiligheidsregio Fryslân (VRF) werken de Friese gemeenten, Brandweer Fryslân, GGD Fryslân en andere partners samen aan brandweerzorg, publieke gezondheidszorg, rampenbestrijding en crisisbeheersing. De samenwerking is aangegaan om (gezondheids-) risico’s zoveel mogelijk te beperken en het beleid van gemeenten op het gebied van gezondheid en veiligheid te bevorderen. Voor de verschillende onderdelen zijn beleidsplannen opgesteld (Brandweer, GGD en Crisisbeheersing).
Als de afspraken over de begroting niet worden gerealiseerd door de VRF krijgen de gemeenten achteraf alsnog de rekening gepresenteerd. Dit risico beheersen we intern door periodiek de uitgaven te monitoren en bij bestuurlijk en ambtelijk overleg input te leveren. Daarnaast is een planning- en controlcyclus aanwezig waarbij de begroting van de VRF wordt besproken in de overleggen en de jaarrekening als verantwoordingsdocument wordt verstrekt.
Wet maatschappelijke ondersteuning (inclusief AWBZ)
Wat willen we bereiken?
Het vergroten van zelfredzaamheid en participatie van inwoners. Mensen blijven zo lang mogelijk thuis wonen en ontvangen zorg dicht bij huis. Onze gemeente kent een sterke zorgeconomie. Deze willen we behouden en waar mogelijk versterken.
Beleidsindicatoren | Waarde | Eenheid | Jaartal |
Cliënten met een maatwerkarrangement WMO | 685 | Aantal per 10.000 inwoners | 2015 |
Bron: www.waarstaatjegemeente.nl (klik op de link) | |||
NB. Peildatum 1 september 2016 | |||
Wat gaan we daarvoor doen?
We investeren in efficiënte processen binnen de gebiedsteams. De inwoner die niet op eigen kracht of met behulp van zijn omgeving een oplossing kan vinden, ondersteunen we met een (maatwerk) oplossing. We stimuleren de inzet van vrijwilligers en mantelzorgers. Vrijwilligers krijgen een blijk van waardering. Mantelzorgers geven we praktische ondersteuning om overbelasting te voorkomen. De inzet van mantelzorgers onder de 18 jaar wordt niet meegenomen bij de afweging welke ondersteuning op zijn plaats is. De nieuwe adviesraad Sociaal Domein is vanaf maart 2016 werkzaam. We ondersteunen deze raad zowel ambtelijk als inhoudelijk.
Huishoudelijke hulp (HH) blijft een voorziening binnen de WMO. Wel speelt een forse (Rijks)bezuiniging. Wij handhaven het huidige beleid zodat inwoners en hulpen voor langere tijd weten waar ze aan toe zijn. Onrust en procedures worden hiermee voorkomen.
Binnen de zorgeconomie zetten we in op een nieuwe samenwerking. Dicht bij mensen, een integrale aanpak, focus op preventie en het betaalbaar houden van de zorg. Samen met inwoners en zorgaanbieders willen we nieuwe vormen van zorg ontwikkelen: vrijwillige zorg gecombineerd met professionele inzet, intramurale zorg samen met ambulante zorg en wijkteams samengesteld uit verschillende partijen.
We stellen een revolverend fonds Blijverslening in. Met de Blijverslening kunnen we zelfstandig thuis wonen bevorderen. Deelnemers kunnen een lening krijgen voor woningaanpassingen. De lening wordt door de deelnemers terugbetaald. Het fonds wordt beheerd door SVn.
Wat merkt de inwoner ervan?
Inwoners onderzoeken en benutten bij problemen eerst de eigen oplossingsmogelijkheden. Als dat niet lukt, ontvangen ze ondersteuning vanuit het gebiedsteam. Een inwoner woont langer thuis en kan op één centrale plaats, het gebiedsteam, met zijn vragen terecht. Huishoudelijke hulp blijft toegankelijk en betaalbaar. Het zorglandschap in onze gemeente is modern, toegankelijk en betaalbaar. De inzet van mantelzorgers onder de 18 jaar wegen niet mee in de te verstrekken zorg als mantelzorger.
Wat mag het kosten?
De middelen voor de decentralisatie AWBZ zijn kostenneutraal opgenomen. De decentralisatie uitkering is fors verlaagd. Hieruit wordt hulp bij het huishouden betaald. Ter compensatie hebben we in 2015 en 2016 een aanvullende toelage ontvangen (hulp bij het huishouden toelage). Vanaf 2017 zal bij ongewijzigd beleid een tekort ontstaan van € 400.000. Dit tekort wordt gedekt uit de begroting Sociaal Domein – WMO. Voor het verder ontwikkelen van de zorgeconomie is de komende vier jaar een bedrag van € 50.000 per jaar beschikbaar.
Voor het fonds Blijverslening wordt éénmalig € 300.000 beschikbaar gesteld. De financieringslasten bedragen per jaar structureel € 21.000.
Beleidskaders
Wmo verordening maatschappelijke ondersteuning 2015 (september 2014)
Beleidsplan Wet maatschappelijke ondersteuning Oost- en Weststellingwerf 2015
Zie thema 1.1 Jeugd.
Zie thema 1.1 Jeugd.
Participatie
Wat willen we bereiken?
We stimuleren mensen mee te doen aan de samenleving door werk, scholing, vrijwilligerswerk of dagbesteding. Uitkeringsgerechtigden met arbeidsperspectief of een arbeidsbeperking helpen we aan het werk. Voor wie de mogelijkheden beperkt zijn om direct aan het werk te gaan, bieden we zinvolle (arbeidsmatige) dagbesteding, beschut werk, vrijwilligerswerk of een tegenprestatie. Jongeren stimuleren we hun opleiding voort te zetten of weer naar school te gaan om een startkwalificatie te halen.
Beleidsindicatoren | Waarde | Eenheid | Jaartal |
Netto arbeidsparticipatie | 63,2% | % van de werkzame beroepsbevolking ten opzichte van de beroepsbevolking | 2015 |
Lopende re-integratievoorzieningen | 431,8 | Aantal per 10.000 inwoners van 15 – 64 jaar | 2015 |
Bron: www.waarstaatjegemeente.nl (klik op de link) | |||
NB. Peildatum 1 september 2016 | |||
Wat gaan we daarvoor doen?
De afstand van de uitkeringsgerechtigde tot de arbeidsmarkt is bepalend voor de inzet van het re-integratie- of participatietraject. Mensen met een korte afstand tot de arbeidsmarkt plaatsen we direct op de arbeidsmarkt. Dit doen we door privaat-publieke samenwerking via Baanbrekend Fryslân, Flextensie en de eigen accountmanager.
Uitkeringsgerechtigden met een grotere afstand tot de arbeidsmarkt bereiden we voor op de arbeidsmarkt door (maatwerk)re-integratietrajecten in te zetten. We doen dit door leerwerkplekken, stages en vakgerichte opleidingen aan te bieden. Enkele voorbeelden hiervan zijn het Wijkleerteam en Voor de Wijk, Door de Wijk. We betrekken inwoners met de grootste afstand tot de arbeidsmarkt bij de samenleving door vrijwilligerswerk, tegenprestatie, (arbeidsmatige) dagbesteding en beschut werk.
De komende twee jaar zetten we extra in op het realiseren van de uitstroom uit de uitkering voor de groep kansrijken en doorstromers. Dit doen we door de ontwikkeling van werknemersvaardigheden/ vakvaardigheden te stimuleren door leerwerkplekken en scholing. Door een actieve samenwerking met de buitendienst worden trajecten uitgezet m.b.t. het onderhoud van de openbare ruimte. Zo investeren we niet alleen in de ontwikkeling van mensen maar ook in de leefbaarheid van onze gemeente.
Pilot beschut werk en (arbeidsmatige) dagbesteding
We ontwikkelen een nieuwe werkwijze voor beschut werk en (arbeidsmatige) dagbesteding. Hiervoor werken we in OWO-verband een pilot uit. Lokale partijen zoals werkgevers, het Regionaal Meld- en Coördinatiepunt en zorgaanbieders betrekken we bij de pilot. De pilot wordt begeleid door Movisie. Dit is een landelijk kennisinstituut en adviesbureau voor de aanpak van sociale vraagstukken. We krijgen voor het begeleiden van de pilot extra geld van de provincie Fryslân.
Talentenbank
Voor het matchen van vraag en aanbod van vrijwilligerswerk en de tegenprestatie gebruiken we de talentenbank. Dit doen we samen met Stichting Scala.
Regionaal werkbedrijf Fryslân Werkt!
Binnen het werkbedrijf is het onze gezamenlijke doelstelling om zogenaamde baanafspraakbanen, voor mensen met een arbeidsbeperking in te vullen. We kijken hierbij niet naar beperkingen maar naar de mogelijkheden van de uitkeringsgerechtigde. We werken samen aan een inclusieve arbeidsmarkt, waarin mensen zoveel mogelijk en duurzaam meedoen. We doen dit met de andere Friese gemeenten, het UWV en de sociale partners in ons regionaal werkbedrijf ‘Fryslân Werkt!’. Daarnaast geven we uitvoering aan ons eigen beleid en de uitvoering ervan. We blijven lokaal doen, wat lokaal kan worden uitgevoerd.
Wat merkt de inwoner ervan?
Meer inwoners verbeteren hun positie in de samenleving door werk en worden (weer) financieel onafhankelijk. Inwoners die nog niet klaar zijn voor de (reguliere) arbeidsmarkt doen actief mee aan de samenleving door scholing, re-integratietrajecten, beschut werk, (arbeidsmatige) dagbesteding, vrijwilligerswerk of tegenprestatie.
Wat mag het kosten?
Voor de inzet op re-integratie en participatie hebben we jaarlijks € 550.000 (excl. BTW) tot onze beschikking uit het ongedeelde Participatiebudget. In 2017 en 2018 wordt dit budget verhoogd met € 200.000 per jaar om de uitstroom te vergroten. Verder zetten we nog extra middelen in die we vanuit Europese subsidie (ESF) en provinciale subsidie (Aandachtsgebieden) ontvangen.
Beleidskaders
Visienota Vrijwilligerswerk en Tegenprestatie “Iedereen heeft iets te geven” (september 2014)
Beleidsnotitie en marktbewerkingsplan Werkgeversdienstverlening Ooststellingwerf en Weststellingwerf 2015-2018 (oktober 2014)
Beleidsnota Re-integratie en Participatie Ooststellingwerf en Weststellingwerf 2015-2018 (december 2014)
Verfijning beleidsnota Re-integratie en Participatie Oost- en Weststellingwerf 2015-2018 (juni 2015)
Re-integratieverordening Participatiewet 2015 (juni 2015)
Maatregelverordening 2015 (december 2014)
Wat willen we bereiken?
We plaatsen WSW-medewerkers zoveel mogelijk in reguliere arbeid. Dit doen we dicht bij huis en in onze lokale samenleving. De WSW-medewerkers die aangewezen zijn op een beschutte werkomgeving blijven aan het werk bij Caparis. We maken de uitgaven voor de WSW beheersbaar door een versnelde en verantwoorde afbouw van Caparis. We doen dit samen met Caparis en de zeven andere gemeenten binnen de Gemeenschappelijke Regeling (GR). Bij de uitvoering hebben we oog voor de individuele medewerker.
Wat gaan we daarvoor doen?
We voeren de afspraken die binnen de GR zijn gemaakt over de herstructurering van de WSW uit. Hiervoor ontwikkelen we een entiteit voor de WSW-medewerkers. We zorgen voor regulier werk, zowel binnen onze organisatie als daar buiten. Voor de uitvoering werken we samen met de gemeenten binnen de GR die ook zelf de WSW (deels) uitvoeren.
Wat merkt de inwoner ervan?
We bieden een alternatief voor onze WSW-medewerkers die reguliere arbeid kunnen verrichten. De medewerkers gaan aan de slag binnen onze eigen gemeente. Ze leveren een zichtbare bijdrage aan de woon- en leefomgeving.
Wat mag het kosten?
Het ongedeelde Participatiebudget (P-budget) bevat vanaf 2016, naar verwachting, voldoende middelen om de kosten van de WSW en re-integratie te betalen. Dit is nog wel afhankelijk van de uitstroom van werknemers uit de WSW. Het aantal werknemers zal de komende jaren afnemen door natuurlijk verloop en een versnelde afbouw van Caparis. Ook de korting op de bijdrage per werknemer (SE) heeft invloed op de hoogte van het P-budget. Een eventueel tekort op het ongedeelde participatiebudget brengen we ten laste van de algemene middelen.
Beleidskaders
Herstructureringsplan (december 2015)
Wijziging GR (maart 2016)
Wat willen we bereiken?
We willen dat de dorpsbelangen medeverantwoordelijkheid nemen voor de leefbaarheid in hun eigen dorp.
Wat gaan we daarvoor doen?
De gemeente wil actief meedenken over initiatieven en ideeën die uit de dorpen komen. We betrekken plaatselijke belangen en bewonerscommissies actief bij de ontwikkeling van gemeentelijk beleid en de uitvoering daarvan. We vragen vooraf aan de dorpsbelangen welke rol zij daarin willen oppakken.
Wat merkt de inwoner ervan?
Eigen initiatieven worden gestimuleerd en gefaciliteerd.
Wat mag het kosten?
Een regulier jaarlijks budget van € 40.000. Dit is incidenteel aangevuld met € 25.000 (2014 t/m 2017) vanuit het coalitieakkoord.
Beleidskaders
Vanuit de regeling wordt deelgenomen in Caparis NV waarbij “het aanbieden van arbeidsplaatsen in het kader van de (voormalige wet) sociale werkvoorziening voor inwoners uit de Gemeente Ooststellingwerf” de kernactiviteit is. De taken vanuit de voormalige wet sociale werkvoorziening moeten worden uitgevoerd door de gemeente. Op basis van efficiency en financiële redenen zijn deze taken uitbesteed aan de Gemeenschappelijke Regeling.
Vanaf 1 januari 2015 is geen nieuwe instroom in de Wet Sociale Werkvoorziening (WSW) meer mogelijk. Dit heeft tot gevolg dat de WSW alleen nog van kracht blijft voor de huidige werknemers met een vaste aanstelling. Voor de toekomst heeft de Gemeenschappelijke Regeling besloten verantwoord en versneld af te bouwen van de WSW, met aandacht voor de positie van de huidige werknemers; een gezamenlijk beschut werk bedrijf (met acht deelnemende gemeenten) in stand houden. Nieuwe activiteiten van Caparis NV komen niet voor rekening van de aandeelhouders. Verder streeft de Gemeenschappelijke Regeling naar het terugdringen van het subsidie- en exploitatietekort bij Caparis NV.
De beleidsvoornemens voor de deelname in Caparis N.V. is het stimuleren van de beweging van binnen naar buiten. Dit betekent dat meer SW-werknemers gaan werken in het reguliere bedrijfsleven door middel van uitplaatsing, detachering, jobcarving en functiecreatie en het verbeteren van het bedrijfsresultaat. Dit bewerkstelligen ze door het verwerven van meer en nieuwe opdrachten, het verbeteren van de netto toegevoegde waarde op arbeid en het verlagen van huisvesting- en personeelslasten.
De gemeente loopt het risico dat het subsidietekort oploopt in de komende jaren. Daarnaast zijn we verantwoordelijk voor uitstaande geldleningen van de GR.
Inkomensverstrekking
Wat willen we bereiken?
We betrekken mensen bij de samenleving, voorkomen verdere achterstand tot de maatschappij en bevorderen een goede gezondheid. Het accent ligt op het bevorderen van participatie van kinderen. Preventie loopt als rode draad door alle activiteiten.
Beleidsindicatoren | Waarde | Eenheid | Jaartal |
Banen | 528,2 | Aantal per 1.000 inwoners in de leeftijd 15 – 64 jaar | 2015 |
Personen met een bijstandsuitkering | 360,4 | Aantal per 10.000 inwoners | 2015 |
Bron: www.waarstaatjegemeente.nl (klik op de link) | |||
NB. Peildatum 1 september 2016 | |||
Wat gaan we daarvoor doen?
We handhaven het minimabeleid op het huidige financiële niveau. We bekostigen daaruit de collectieve ziektekostenverzekering, de samenwerking met Stichting Leergeld, de kleding- en schoenenbonnenactie, het lokale noodfonds en de Voedselbank. Vanuit de extra middelen van het Rijk zetten we in op voorleesprojecten. Aan het gebiedsteam voegen we een financieel preventiemedewerker toe. Deze medewerker gaat de samenwerking met vrijwilligers opzetten. Minima krijgen fiscaal advies. We participeren in ‘De Week van het geld’. We stimuleren duurzaam gebruik van energie voor de minima, waardoor we een kostenbesparing realiseren. Chronisch zieken met een laag inkomen ondersteunen we door het compenseren van het eigen risico binnen de zorgverzekering. We werken samen met maatschappelijke partners binnen de klankbordgroep ‘Kansen voor Jeugd’.
Waar mogelijk benutten we de bandbreedte van de regelgeving. Regelingen die landelijk geschrapt worden repareren we niet automatisch. We stellen voorzieningen effectief beschikbaar, waarbij we maatschappelijke organisaties nauwer betrekken. We stellen gezinnen met kinderen in staat om te participeren door bijvoorbeeld mee te doen aan sport, cultuur en muziek.
Wat merkt de inwoner ervan?
De inwoner ontvangt meer maatwerk (onder andere in natura). Inwoners ontvangen geen categoriale financiële tegemoetkomingen meer. Bij belemmeringen in de zelfredzaamheid of participatie is ondersteuning vanuit het gebiedsteam beschikbaar. Met dit uitgebreide pakket maatregelen stellen we de inwoner beter in staat om te participeren.
Wat mag het kosten?
In de huidige begroting is € 300.000 beschikbaar voor minimaregelingen. Daarnaast € 160.000 voor individuele bijzondere bijstand en € 225.000 voor schuldhulpverlening. Voor armoedebeleid ontvangen we via het Gemeentefonds € 140.000 structureel vanaf 2015. We zetten het budget in voor de doelgroep. De kosten voor bewindvoering zijn explosief gestegen (landelijke trend). Hier loopt een landelijk onderzoek naar.
Beleidskaders
Participatie wet en daarop te baseren richtlijnen o.a. Studietoeslag en Individuele inkomenstoeslag
Nota Armoedebeleid Oost- en Weststellingwerf (september 2014)